İnsan
Asansörleri
İnsan asansörleri, binalarda veya
yapıların içinde dikey ulaşımı sağlamak için kullanılan elektrikle çalışan
taşıma araçlarıdır. İnsanların bir binanın katlarını yukarı veya aşağı hareket
etmelerini kolaylaştırmak amacıyla tasarlanmışlardır. İnsan asansörleri, farklı
tiplerde ve kapasitelerde olabilirler ve binaların boyutlarına ve kullanım
amaçlarına göre uyarlanabilirler. Genellikle apartman binalarında, ofis
binalarında, alışveriş merkezlerinde, hastanelerde ve daha birçok farklı türde
yapının içinde bulunurlar. İnsan asansörleri, güvenlik standartlarına uygun
olarak tasarlanır ve düzenli bakım gerektirirler. Bu cihazlar, binaların daha
erişilebilir hale gelmesine ve insanların dikey ulaşımını kolaylaştırmalarına
yardımcı olurlar.
Asansör
Çeşitleri ve Özellikleri
Makine Daireli Asansörler
(Machine Room Elevators)
Bu tür asansörlerde, asansörün
işleyişi için gerekli olan makine ekipmanları ve kontrol sistemleri için ayrı
bir makine dairesi bulunur. Makine dairesi genellikle binanın üst katlarında
veya yanında bulunur. Makine dairesinin varlığı, asansörün daha büyük bir yük
taşıma kapasitesine ve daha yüksek hıza sahip olmasına olanak tanır. Ayrıca,
bakım ve onarım işlemleri daha erişilebilirdir.
Avantajları
1. Yüksek Kapasite ve Hız:
Makine
daireli asansörler genellikle büyük binalarda ve ticari tesislerde kullanılmak
üzere tasarlanır. Bu nedenle daha yüksek yük taşıma kapasitesine ve daha yüksek
hıza sahiptirler.
2. Daha Dayanıklı:
Makine dairesi, asansör ekipmanlarının korunmasına yardımcı olur ve bu
asansörlerin daha dayanıklı ve uzun ömürlü olmasına katkı sağlar.
3. Kolay Erişim:
Makine dairesi, bakım ve onarım işlemleri için ekipmanlara kolay erişim sağlar,
bu da bakım sürelerini kısaltır ve işletme verimliliğini artırır.
4. Yük Taşıma Yeteneği:
Bu tür asansörler, gerektiğinde hem insanlar hem de yükler taşıyabilirler, bu
nedenle ticari tesisler ve alışveriş merkezleri gibi yerlerde çok yönlüdürler.
5. Yüksek Güvenlik Standartları:
Makine daireli asansörler, yüksek güvenlik standartlarına uygun olarak
tasarlanır ve donatılır, bu da kullanıcıların güvenliğini sağlar.
Dezavantajları
1. Alan Gereksinimi:
Makine dairesi, daha fazla alan gerektirir, bu da binanın iç düzenlemesini
kısıtlayabilir ve değerli alanın kullanımını sınırlayabilir.
2. Yüksek Maliyet:
Hem inşaat maliyeti hem de işletme maliyeti bakımından daha pahalı olabilir.
3. Daha Uzun Kurulum Süresi:
Makine dairesi inşası ve entegrasyonu daha uzun bir süre gerektirebilir, bu
nedenle projelerin tamamlanma süresini uzatabilir.
4. Daha Az Çevre Dostu:
Makine dairesi, ekstra enerji tüketimine yol açabilir ve bu da daha az çevre
dostu olmalarına neden olabilir.
Makine Dairesiz Asansörler
(Machine Room-Less Elevators - MRL)
Bu tür asansörlerde, makine
ekipmanları ve kontrol sistemleri asansör şaftının içine entegre edilmiştir, bu
nedenle ayrı bir makine dairesine ihtiyaç duyulmaz. MRL asansörler, daha
kompakt bir tasarıma sahiptir ve binada daha fazla alan tasarrufu sağlar.
Genellikle daha düşük yük taşıma kapasitesine sahip ve daha düşük hızlarda
çalışırlar, bu nedenle daha küçük binalar veya işlevsel ihtiyaçları daha az
olan yerler için uygundur.
Avantajları
1. Alan Tasarrufu:
Makine dairesiz asansörler daha kompakt bir tasarıma sahiptir ve daha az alan
gerektirir, bu da iç mekanın daha verimli kullanılmasına yardımcı olur.
2. Daha Düşük Maliyet:
Genellikle daha ekonomik bir seçenektir, hem inşaat hem de işletme maliyetleri
daha düşüktür.
3. Hızlı Kurulum:
Makine dairesiz asansörler daha hızlı bir şekilde kurulabilir, bu nedenle
projelerin tamamlanma süresini kısaltabilirler.
4. Daha Enerji Verimli:
Daha az enerji tüketebilirler, bu da daha çevre dostu olmalarına katkı sağlar.
5. Çeşitli Uygulamalar:
Hem konut hem de ticari binalar için uygun olan çok yönlüdürler.
Dezavantajları
1. Daha Düşük Kapasite ve Hız:
Genellikle daha düşük yük taşıma kapasitesine sahiptirler ve daha düşük
hızlarda çalışırlar, bu nedenle büyük binalar için uygun olmayabilirler.
2. Bakım Zorluğu:
Ekipmanlar asansör şaftının içine yerleştirildiği için bakım ve onarımları daha
zor hale gelebilir.
3. Dayanıklılık:
Makine dairesiz asansörler, makine dairesi olanlara göre daha az dayanıklı
olabilirler, bu nedenle daha kısa ömürlü olabilirler.
4. İşitme Daha Fazla Ses:
Makine daireli asansörlerden daha fazla ses üretebilirler.
5. Yükler için Sınırlama:
Genellikle hafif yükler veya insan taşıma işlevi daha ön plandadır, bu nedenle
ağır yükler için uygun değildirler.
6. Kurulum Maliyeti:
Kurulum maliyetleri daha yüksektir.
Teknik
Özellikleri
Genel
Özellikleri
Kapasite (kg)
320 kg Kapasiteli İnsan Asansörleri: Bu daha küçük kapasiteli
asansörler, genellikle apartman binaları veya küçük işyerlerinde bulunur.
Birkaç kişiyi veya hafif yükleri taşımak için uygundur.
450 kg Kapasiteli İnsan Asansörleri: Bu orta düzey kapasiteli
asansörler, birkaç kişiyi veya daha ağır yükleri taşımak için kullanılır.
İşyerleri, ofis binaları veya apartmanlar için idealdir.
630 kg Kapasiteli İnsan Asansörleri: Bu daha yüksek kapasiteli
asansörler, daha büyük grupları veya ağır yükleri taşımak için tasarlanmıştır.
Ticari binalar, oteller veya alışveriş merkezleri gibi yerlerde tercih edilir.
800 kg Kapasiteli İnsan Asansörleri: Bu daha büyük kapasiteli
asansörler, daha fazla kişiyi veya ağır yükleri taşımak için kullanılır. Geniş
işyerleri, alışveriş merkezleri veya yoğun kullanılan alanlar için uygundur.
1000 kg ve Üzeri Kapasiteli İnsan
Asansörleri: Bu
büyük kapasiteli asansörler, çok sayıda kişiyi veya ağır yükleri taşımak için
tasarlanmıştır. Havalimanları, hastaneler, oteller ve büyük alışveriş
merkezleri gibi yoğun trafiğe sahip yerlerde kullanılır.
1600 kg Kapasiteli İnsan
Asansörleri: Daha
fazla taşıma kapasitesi gerektiren yerlerde kullanılır. Özellikle büyük
hastaneler, lojistik merkezler ve büyük oteller için uygundur.
2000 kg Kapasiteli İnsan
Asansörleri: Bu
asansörler, çok büyük grupları veya ağır yükleri taşıma yeteneğine sahiptirler.
Endüstriyel tesisler, alışveriş merkezleri ve lojistik depoları gibi büyük
alanlarda kullanılırlar.
2500 kg+ Kapasiteli İnsan
Asansörleri: Çok
büyük yükleri taşımak için tasarlanmış olan bu asansörler, endüstriyel tesislerde
veya yüksek kapasiteli bina komplekslerinde tercih edilir.
Hız (m/s)
0 – 0.5 m/s: Bu hız aralığı, daha yavaş
seyahat eden asansörleri temsil eder. Genellikle engelli asansörleri veya bakım
asansörleri için kullanılır.
0.5 – 0.63 m/s: Hafifçe daha hızlı bir hareket
sunan asansörler, özellikle tıbbi tesislerdeki hasta asansörleri için tercih
edilir.
0.63 – 0.80 m/s: Bu aralık, genellikle standart
insan asansörlerinin hızını temsil eder. Ofis binaları, alışveriş merkezleri ve
apartmanlar için yaygındır.
0.80 – 1.00 m/s: Daha hızlı seyahat eden
asansörler, özellikle ticari binaların yoğun trafiğine veya yüksek katlı
binalara hizmet eder.
1.00 – 1.20 m/s: Bu aralıktaki asansörler,
yüksek katlı binalarda veya hızlı erişim gerektiren durumlar için kullanılır.
İş merkezleri ve otellerde sıkça bulunur.
1.20 – 1.50 m/s: Daha yüksek hızlarda seyahat
eden asansörler, özellikle havalimanları ve gökdelenler gibi büyük ve yoğun
alanlarda tercih edilir.
1.50 – 2.00 m/s: Bu hız aralığı, hızlı erişim
veya acil durumlar için tasarlanmış özel projelerde kullanılır.
2.00 – 2.50 m/s: Daha yüksek hızlarda çalışan
asansörler, özellikle hızlı erişim veya acil durumlar için tasarlanmış
projelerde kullanılır.
2.50 m/s ve üzeri: Bu son derece yüksek hızlar,
özellikle hızlı erişim veya acil durumlar için tasarlanmış projelerde
kullanılır.
Kat Sayısı (Durak)
2 Duraklı İnsan Asansörleri: Bu tür asansörler, genellikle
daha küçük binalarda veya az katlı yapılarda bulunur. Örneğin, küçük işyerleri
veya evlerde kullanılabilirler.
3-5 Duraklı İnsan Asansörleri: Orta büyüklükteki binalarda
veya ofislerde yaygın olarak bulunurlar. Daha fazla kat arasında hızlı ve
etkili bir taşıma sağlarlar.
6-10 Duraklı İnsan Asansörleri: Bu asansörler daha yüksek
katlı binalarda tercih edilir. Özellikle büyük ofis binaları, oteller ve
alışveriş merkezleri gibi yerlerde bulunurlar.
11-20 Duraklı İnsan Asansörleri: Bu asansörler daha büyük
binalarda, özellikle ticari komplekslerde veya yüksek katlı otellerde
bulunurlar. Çok sayıda kata hizmet verebilirler.
21 ve Üzeri Duraklı İnsan
Asansörleri: Bu
yüksek durak sayısına sahip asansörler genellikle çok yüksek katlı binalarda
veya özel projelerde kullanılır. Örneğin, gökdelenler veya büyük alışveriş
merkezleri gibi yerlerde bulunabilirler.
Seyir Mesafesi (m)
20 Metre ve Altı Seyir Mesafeli
İnsan Asansörleri: Bu
kategori, daha düşük katlı binalar veya yapılarda yaygın olarak bulunur.
Genellikle evler, küçük işyerleri veya ofisler için kullanılırlar.
20-50 Metre Seyir Mesafeli İnsan
Asansörleri: Orta
seyir mesafeli asansörlerdir ve orta büyüklükteki binalarda bulunabilirler. Bu
asansörler, oteller, apartmanlar veya orta büyüklükteki ofis binaları gibi
yerlerde tercih edilir.
50-100 Metre Seyir Mesafeli İnsan
Asansörleri: Daha
yüksek binalarda ve gökdelenlerde kullanılır. Özellikle ticari kompleksler,
alışveriş merkezleri veya lüks konut binaları için uygundur.
100-200 Metre Seyir Mesafeli İnsan
Asansörleri: Bu
asansörler yüksek katlı binalarda bulunurlar ve genellikle büyük şehirlerin
sembolik gökdelenlerinde kullanılırlar.
200 Metre ve Üzeri Seyir Mesafeli
İnsan Asansörleri: Bu tür
asansörler, dünyanın en yüksek binalarında veya özel projelerde kullanılır.
Örneğin, Burj Khalifa gibi dünyanın en yüksek gökdelenlerinde bu tür asansörler
bulunur.
Kontrol Metodu
Değişken Gerilim Değişken Frekans
(VVVF), dağıtılmış 32 bit Mikrobilgisayarlar tarafından kontrol edilir.
Makine
·
Dişlili veya
Dişlisiz Makine
·
Kalıcı
Manyetik Senkron Motorlu Dişlisiz Makine (Sabit Mıknatıslı Dişlisiz Motor)
İşletim Türleri
·
Otomatik
Toplu Kontrol
·
Seçmeli
Toplu Kontrol
·
Çift veya
Grup Kontrol
·
Tek Otomatik
İşletim
·
Manuel
İşletim
·
Hızlı
Asansörler
Kapı Çalıştırma Sistemi
VVVF tarafından kontrol edilen
Kalıcı Manyetik Motor
asansör
Sınıfları
Sınıf 1 (Class-I)
İnsan
taşımak amacıyla tasarımlanmış asansörler.
Sınıf 2 (Class-II)
Esas olarak
insan taşımak için tasarımlanan; ancak gerektiğinde yük de taşınabilen
asansörler.
Sınıf 3 (Class-III)
Hastaneler
ve bakım evleri dahil, sağlık-bakım amaçları için tasarımlanmış asansörler.
Sınıf 4 (Class-IV)
Esas olarak
yüklerin, genellikle şahıslar refakatinde taşınması için tasarımlanmış
asansörler.
Sınıf 5 (Class-V)
Servis
Asansörleri (Monşarj asansörleri, yangın asansörleri gibi özel amaçlı
kullanılan asansörlerdir.)
Sınıf 6 (Class-VI)
Özellikle yoğun trafiği olan binalar
için tasarımlanmış asansörler, örneğin hızları 2,5 m/s ve daha fazla olan
asansörler.